فهرست
فهرست
دنیای شیمی دنیای گسترده‌ای است و در آن الکل‌ها یعنی اتانول و متانول از موارد برجسته هستند. متانول و اتانول هر دو گروه عاملی الکل یعنی (-OH) را به طور مشترک دارند، اما برخی دیگر از ویژگی‌های آنها بسیار متفاوت است. اینکه بتوان تفاوت‌های میان این دو ماده را کشف کرد، علاوه بر درک علمی، جهت اطمینان از ایمنی و استفاده از آنها به صورت مسئولانه بسیار اهمیت دارد. در مطلب پیش رو به بررسی راه‌های تشخیص متانول از اتانول می‌پردازیم.
اتانول و متانول هر دو نوعی از الکل هستند، اما از لحاظ ساختار، کاربرد، خاصیت‌ها و نحوه تولید با یکدیگر تفاوت دارند. بنابراین راه‌های درست تشخیص متانول از اتانول از اهمیت خاصی برخوردار است. به عنوان مثال ممکن است شخصی با قصد خرید اتانول خوراکی به صورت اشتباهی اقدام به خرید متانول کند و با مصرف نا آگاهانه آن خود را در معرض خطر مسمومیت و مرگ قرار دهد.
اتانول با فرمول شیمیایی CH₃CH₂OH نوعی الکل ساده محسوب می‌شود و به صورت طبیعی در سبزیجات، میوه ها و غلات پیدا می‌شود. همچنین تولید آن از راه تخمیر قند و نشاسته امکان‌پذیر است.
برای پاسخ به سوال متانول چیست باید بگوییم متانول با فرمول شیمیایی CH₃OH نیز مانند اتانول، نوعی الکل ساده است. این ماده به صورت طبیعی در منابع نفت و گاز یافت شده و تولید آن از طریق تقطیر یا هیدروژناسیون متان نیز امکان‌پذیر است. متانول ماده‌ای است که همانند یک حلال، سوخت یا ماده اولیه جهت تولید سایر محصولات شیمیایی به کار می‌رود.
این دو نوع الکل با یکدیگر تفاوت‌های مهم و کلیدی دارند که در ادامه این تفاوت‌ها را از تمامی جنبه‌ها بررسی کرده‌ایم.
مهمترین فرق اتانول و متانول از نظر خواص در ادامه ذکر شده است:
هر دو ماده اتانول و متانول در گروه کربونیل (-CHO) قرار می‌گیرند که به گروه هیدروکسیل نیز متصل است. اما نکته مهم این است که تعداد کربن‌های این دو ماده تفاوت اصلی اتانول و متانول از لحاظ ساختار است. بدین معنی که اتانول الکلی دو کربنی اما متانول یک کربنی است.
متانول و اتانول کاربردهای بسیار متنوعی دارند. از اتانول می‌توان به عنوان سوخت خالص یا افزودنی به بنزین استفاده کرد. همچنین از اتانول به عنوان طعم دهنده در مواد غذایی یا به عنوان ماده نگهدارنده استفاده می‌شود. کاربرد دیگر اتانول در محصولات آرایشی و بهداشتی است. اتانول می‌تواند مانند یک حلال، ضد عفونی کننده و یا مرطوب کننده استفاده شود. اتانول به عنوان یک نوع سوخت و ماده اولیه در تولید محصولات صنعتی نیز کاربرد دارد.
متانول در مقایسه با اتانول کاربردهای محدودتری دارد. از متانول می‌توان به عنوان سوخت یا ماده افزودنی به بنزین استفاده کرد. همچنین مانند اتانول می‌تواند همانند یک سوخت یا ماده اولیه در تعداد زیادی از محصولات صنعتی به کار رود.
اتانول به روش‌های مختلفی تولید ، اما اصلی‌ترین روش تولید اتانول، تقطیر کردن مواد دارای نشاسته مثل نیشکر، سیب زمینی و ذرت است. روش دیگر برای تولید اتانول تخمیر کردن مواد دارای قند مثل سبزیجات، میوه ها و غلات است. اما متانول از تقطیر چوب به دست می‌آید. روش دیگر جهت تولید متانول واکنش گاز اکسید سیلیسیوم در دمای بالا با بخار آب است.
متانول و اتانول الکل‌های ساده هستند که از لحاظ ظاهری و خاصیت‌های فیزیکی مشابهت‌های بسیاری دارند. تا حدی که تشخیص فرق متانول با اتانول بدون تجهیزات آزمایشگاهی بسیار سخت است. در ادامه مطلب به بررسی بهترین راه‌های تشخیص متانول از اتانول پرداخته ایم.
اگر اتانول را در شعله آتش قرار دهید به رنگ آبی روشن می‌سوزد، اما متانول شعله‌ای به رنگ زرد با نوک آبی دارد. این تفاوت به دلیل تفاوت در انرژی پیوند میان اتم‌های اکسیژن و کربن در اتانول و متانول است. در اینجا باید گفت تفاوت رنگ شعله هم جهت تشخیص تفاوت متانول و اتانول روش کاملا دقیقی نیست. زیرا رنگ شعله هم ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلف تغییر کند.
متانول و اتانول هر دو دارای بوی خاصی هستند. اتانول بویی شیرین و مطبوع دارد، اما متانول بویی تلخ و تند دارد. اما نکته مهم آن است که این تفاوت برای تشخیص متانول از اتانول روش دقیقی نیست، چرا که بوی هر دو ماده ممکن است بر اثر عوامل متفاوتی مثل غلظت، ناخالصی و یا دما کمی تغییر کند.
متانول خالص قابلیت به جوش رسیدن در دمای 64.7 درجه سانتیگراد را دارد، اما اتانول خالص در دمای 78.37 درجه سانتیگراد به نقطه جوش می‌رسد. این نحوه تشخیص از دقت بالایی برخوردار است و می‌تواند اطلاعات مهم و ارزشمندی را ارائه دهد. اما به دلیل آنکه دمای جوش هم ممکن است تحت تاثیر عواملی همچون فشار یا ناخالصی تغییر کند، پس این روش هم روش دقیقی برای تشخیص متانول از اتانول نیست.
متانول خالص زرد کمرنگ یا بدون رنگ است، اما اتانول خالص کاملا بی رنگ است.
اتانول در مقایسه با متانول سرعت انتقال حرارت بالاتری دارد. اتانول در مقایسه با متانول رسانای حرارتی بهتری است. یعنی اتانول قادر است گرما را سریع‌تر منتقل کند.
اتانول در آب، استون، اتر و دیگر حلال‌های آبی قابل حل شدن است، اما حلالیت متانول در آب از اتانول کمتر است اما در اتر، استون و دیگر حلال‌های آبی به راحتی حل می‌شود. این روش هم برای تشخیص متانول از اتانول روش دقیقی نیست.
یکی از روش‌های آزمایشگاهی جهت تشخیص متانول از اتانول، آزمون فلمینگ است. در این روش یک قطره از نمونه روی صفحه آزمایشگاهی گذاشته می‌شود و سپس یک قطره از محلول یدوفورم و هیدروکلریک اسید به آن افزوده می‌شود. اگر نمونه بررسی شده اتانول باشد، رسوب سفید تشکیل می‌شود و اگر متانول باشد هیچگونه رسوبی تشکیل نمی‌شود.
این متد از دقت بالایی برخوردار است، اما برای انجام آن باید تجهیزات آزمایشگاهی داشته باشیم.
اتانول و متانول هر دو الکل‌های ساده هستند که از لحاظ خاصیت‌های فیزیکی و شیمیایی با هم متفاوت هستند. در ادامه مطلب به معرفی و بررسی روش‌های آزمایشگاهی برای تشخیص متانول از اتانول پرداخته‌ایم.
این روش یکی از روش‌های دقیق جهت تشخیص متانول و اتانول از یکدیگر است. در این روش نمونه را در معرض نور قرار می‌دهند و میزان نوری که نمونه به خود جذب می‌کند را اندازه گیری می‌کنند. متانول و اتانول در طول موج‌های نوری مختلف می‌توانند نور را به سوی خود جذب کنند که این تفاوت روشی برای شناسایی این دو ماده از یکدیگر است.
تست سوزاندن، یکی از آسان‌ترین روش‌ها جهت تشخیص متانول از اتانول است. در فرآیند سوختن، متانول شعله آبی رنگ مایل به سبز تولید می‌کند، اما اتانول شعله‌ای به رنگ آبی روشن تولید می‌کند.
این روش آزمایشگاهی یک روش دقیق جهت تشخیص تفاوت میان متانول و اتانول است. در این روش با عبور نمونه مورد نظر از طریق یک ستون کروماتوگرافی گازی با جریان گاز حامل آزمایش انجام می‌شود. اتم‌های اتانول و متانول در این روش با سرعت‌های مختلفی به حرکت در می‌آیند و بنابراین از هم جدا می‌شوند. این جداسازی توسط یک آشکارساز ثبت شده و می‌تواند جهت شناسایی متانول از اتانول به کار می رود.
در این مطلب از مجموعه شیمیایی کاسیت به معرفی مهمترین روش‌ها جهت تشخیص متانول از اتانول پرداختیم. با استفاده از روش‌های گفته شده می‌توانید به تشخیص این دو ماده از یکدیگر بپردازید. جهت تشخیص اتانول و متانول از یکدیگر تست‌های گفته شده را به صورت درست و دقیق انجام دهید. ذکر این نکته ضروری است که اگر در درون اتانول حتی درصد کمی از متانول وجود داشته باشد، ممکن است با انجام تست‌های گفته شده به نتایج درست و مورد انتظار نرسید.
اطلاعات تماس
تمامی حقوق مادی و معنوی سایت متعلق به شیمیایی کاسیت می باشد
